افکت ریورب چیست و چگونه کار می کند؟

ریورب (Reverb) یکی از سه فرایند اصلی میکس موسیقی است که در کنار فشرده سازی و EQ، ابزاری حیاتی برای دستیابی به یک موزیک ترکیبی و متعادل محسوب می شود. یادگیری این ابزار ضروری ممکن است برای تولیدکنندگان جدید و نو ظهور، ترسناک به نظر برسد؛ اما جای نگرانی نیست. با درک اصول اولیه، هیچ نکته پیچیده و دشواری درمورد Reverb باقی نمی ماند. اما این که ریورب چیست و چگونه می توان آن را به آهنگ میکس شده اضافه کرد، می تواند موضوع جذابی باشد. در مقاله پیش رو قصد داریم درمورد افکت ریورب و تمام آن چه که باید درمورد آن بدانید مطالبی را بیان کنیم.

Reverb  چیست؟

Reverb مخفف Reverberation و به معنی بازگشت صدا در یک فضای آکوستیک است. ریورب یا ریوربیشن پدیده‌ ای فیزیکی است و در زمانی که یک صدا از سطحی مانند ساختمان، دیوار، مبلمان، درختان، مردم و حتی هوا بازتاب می‌ شود، ایجاد می‌ شود. این صدا در راه به همراه بازتابش چند میلی ثانیه پس از صدای اصلی به گوش شنونده می ‌رسد. این پدیده باعث می‌شود صدایی که به گوش شنونده می رسد مشابه صدایی باشد که در مسافتی طولانی یا فضایی بزرگ تولید شده است.

در تولید موسیقی الکترونیک Reverb یک افکت صوتی در محیطی مصنوعی است که برای شبیه‌ سازی پژواک صدا، درست مانند آن چه که در طبیعت رخ می دهد، استفاده می شود. بیشتر موسیقی دانان به جای ریورب آکوستیک از دستگاه ‌های Reverb استفاده می ‌کنند تا بتوانند کنترل بیشتری بر ویژگی‌ های صوتی محیط داشته باشند. این فناوری آن ها را مطمئن می سازد که در طول ضبط موسیقی، کیفیت و ترکیب بازتاب های اتاق از نظر صوتی مناسب و  خوشایند است.

انواع ریورب

ریورب انواع مختلفی دارد که الگوریتم‌ های پلاگین ‌های ریورب معمولی یا دستگاه ‌های ریورب سخت ‌افزاری نامیده می ‌شوند. قبل از عصر دیجیتال، استودیو ‌ها از اتاق ‌ها، سالن ‌ها یا محفظه ‌های ریورب استفاده می‌کردند. در این حالت ابتدا مهندس صدا، صدا را تغذیه می‌ کرد و فقط از بازتاب ‌های آن نمونه می‌ گرفت و ضبط می ‌کرد. این کار به دشواری صورت می پذیرفت؛ در نتیجه با گذر زمان گزینه ‌های جایگزین ارزان‌ تری مانند Plate ها و Spring ریورب ‌ها روی کار آمدند.

Spring ریورب ‌ها همچنان در بازار موجود اند، در کنار آمپ‌ های گیتار دیده می ‌شوند و صدای بسیار گرمی دارند. این ریوربیشن ها شامل یک (یا دو یا سه) Spring هستند که از طریق تغذیه‌ صدا برافروخته می ‌شوند و صدای برافروخته‌ شده‌ آن ها به وسیله‌ یک میکروفن ضبط می ‌شود.

Plate  ها بزرگ تر و به نوعی جایگزینی همه ‌کاره اند که دقیقا همان ویژگی های  Springها را دارند. تنها تفاوتشان صفحه های فلزی بزرگ تر پلیت ها است. زمانی که آن ها برای اولین بار در اواخر دهه ۷۰ به بازار عرضه شدند، زیاد ارزان نبودند. اگر در تولید صنایع دستی تجربه داشته باشید، کمی خلاق باشید و کمی الکترونیک آموخته باشید، می‌ توانید دستور‌ ساخت ریورب   Plate  را در گوگل جست و جو کنید و با کمتر از ۳۰۰ دلار آن را بسازید. بیشتر پلاگین ‌های ریورب و یونیت ‌های سخت ‌افزاری، همه‌ انواع این ریورب ‌ها را پوشش می ‌دهند.

Pre-delay چیست؟

یک روش بسیار متداول در آنالوگ، اعمال تاخیر قبل از ریورب است. این روش Pre-delay نام دارد و این ریورب را به نوعی قابل توجه‌ تر و موسیقیایی تر جلوه می ‌دهد. پیشنهاد می دهیم از همان فرمولی که برای حساب کردن تاخیر تمپو (زمان Bpm/۶۰۰۰۰= نت یک چهارم) استفاده می‌شود، استفاده کنید. سعی کنید از مقادیر بزرگ تر از ۴۰ میلی ثانیه به دلیل افکت hass استفاده نکنید. شما باید حداقل کمی pre-delay را به ترک ‌های خود، به ویژه بر ترک های ریتمیک مانند اسنیر یا گیتار، اضافه کنید.

هر کدام از انواع ریورب برای چه ساز هایی مناسب هستند؟

معمولا ریورب ‌های Spring به دلیل گرمی و کوتاهی برای گیتار و کیبورد مناسب اند. ریورب ‌های Plate  نیز برای اسنیر، تام‌، وکال‌ و گیتار به کار می روند و صدای گرمی دارند؛ اما دارای زمان طولانی تری نسبت به  Springها هستند. اتاق‌ ها و محفظه ‌ها (Chambers and Rooms) زمان کوتاهی دارند، با توجه به نوع مواد، تیره یا روشن اند و برای کیت درام عالی هستند. سالن ‌ها  (Halls) ، به ویژه برای ساز های سیمی، گیتار های آکوستیک، پیانو و تمام ساز های ارکستری خوب هستند و صدای شفاف تری از اتاق ها دارند. برخی از انواع سالن ها بر وکال‌ ها و کیت ‌های درام صدایی بی نظیر دارند. یکی از ترفند ها این است که انواع مختلف ریورب‌ ها با طول ‌های متفاوت را در مقادیر مختلف، با یکدیگر ترکیب کنید. شما می توانید این کار را برای درام خود انجام دهید. شما می توانید اسنیر و تام را به یک Plate بدهید، مجددا تمام کیت درام را به یک ریورب Hall با حدود زمان 3.5 ثانیه بفرستید و آن را در مقادیر کوچک تر امتحان کنید.

Insert  یا  AUX Send؟

در بیشتر موارد بهتر این است که از ریورب به عنوان یک ارسال AUX استفاده کنید تا سیگنال اصلی شما از راه کانال و بدون هیچ تغییری عبور کند. سپس ریورب را مقداری تغذیه کنید تا سیگنا‌ل های Wet و Dry بتوانند با هم میکس شوند. این کار به نوعی فرایند آکوستیک را تقلید می‌کند. جایی که سیگنال Dry به همراه مقدار از همان سیگنال Wet شده به گوش می ‌رسد.

به ریورب خود شکل دهید.

حالتی را در نظر بگیرید که زنجیره‌ درام خود را به یک ریورب ارسال کرده ‌اید که متوجه می‌ شوید فرکانس‌ های پایین خیلی کثیف و شلوغ شده اند و فرکانس ‌های بالا گوش را آزار می ‌دهند. در این زمان چه باید کرد؟

بر کانال AUX یک اکولایزر را قبل از ریورب قرار دهید. یکی از منحنی های اکولایزر منحصر به فرد برای درام ‌ها، abbey road است که بسیار عالی عمل می ‌کند. HPF همه چیز زیر ۵۰۰ هرتز، LPF  همه چیز بالای ۵ کیلوهرتز و یک شکاف ملایم ۲ یا ۳ دسیبل در حدود ۲.۵ کیلوهرتز.

یکی دیگر از اقدامات سودمند برای شکل دادن به ریورب استفاده از یک کمپرسور قبل از ریورب برای محکم تر کردن صدا است. همچنین این یک ایده‌ خلاقانه برای قرار دادن یک اکولایزر قبل از کمپرسور برای جبران برخی از فرکانس ‌ها است.

این به آن معنی است که شما حتما باید این زنجیره را برAUX  خود برای وکال ‌ها دنبال کنید:

De-Esser

EQ  برای فیلتر کردن

Reverb

Compressor  برای محکم تر کردن

EQ  برای جبران خسارات

افکت ریورب

افکت ریورب صدا ها را طوری جلوه می‌ دهد که گویی صدایی مانند نفس کشیدن مار به دنباله‌ سیگنال اصلی اضافه‌‌ شده است. شما باید طول ریورب را طوری تنظیم کنید که دمب آن درست قبل از ضربه‌ بعدی از بین برود. این برای انجام کار مطمئن بر دیگر ترک‌ های ریتمیک مانند بخش ‌های پیانو یا گیتار های ریتمیک یا حتی  Hihatها صورت می گیرد.

چرا در میکس موسیقی از افکت ریورب استفاده می شود؟

حال که می دانیم ریورب چیست ، بهتر است درمورد لزوم استفاده از آن در موسیقی نیز صحبت کنیم. همان طور که در ابتدا نیز گفته شد از افکت ریورب برای ایجاد بازگشت صدا به صورت  مصنوعی، در یک موسیقی میکس شده استفاده می شود. این کار کمک می کند صدای ضبط شده میکروفون برای شنونده طبیعی تر به نظر برسد. علاوه بر این شبیه سازی محیط آکوستیک، موجب ترکیب بهتر صدای ساز های مختلف با یکدیگر می شود.

شاید برایتان این سوال مطرح شده باشد که چرا موزیسین ها با وجود آن که می دانستند ریورب چیست برای ایجاد طنین آن از منابع طبیعی استفاده نمی کردند؟

همان گونه که اشاره کردیم، در گذشته و پیش از معرفی افکت ریورب ، تنها راه استفاده از آن، ضبط صدا به صورت آکوستیک بود. به این معنا که منبع صدا باید در محیطی بزرگ با سطوح بازتابنده طبیعی قرار می گرفت. این روش به طور کلی بدون اشکال به حساب می آمد؛ اما چند ضعف داشت: اول این که مواردی را مانند کیفیت صدای تولید شده در زمان های مختلف، نمی توان در یک اتاق صوتی تغییر داد و این حفظ کیفیت صدا را دشوار می کرد. اما مهم ترین نکته این بود که در فضا های بازتابنده بزرگ، ضبط صدا بدون تاثیر پذیری از اتاق صوتی، تقریبا غیر ممکن بود.

در واقع هنگامی که امواج صوتی از منابع خارجی می‌ آیند و از دیوار ها، کف و سقف منعکس می شوند، بازتاب ‌هایی که به میکروفون می ‌رسند، ترکیبی از صدا های مستقیم هستند. در برخی موارد صدای مستقیم و بازتاب ها یکدیگر را تقویت می کنند؛ اما در بیشتر اوقات همدیگر را خنثی می کنند و مشکل بزرگی به نام تداخل مخرب ایجاد می شود. در این حالت صدا به اصطلاح رنگ می شود و موزیسین کنترل کمتری بر میکس خواهد داشت.

چگونه از افکت ریورب در موسیقی خود استفاده کنیم؟

در این قسمت از مقاله نحوه استفاده از افکت ریورب را در میکس ها بررسی می کنیم:

استفاده از افکت ریورب باید به زیبایی یک اثر هنری باشد. اما این بدان معنا نیست که کار دشواری است؛ زیرا امروزه بیشتر دستگاه های DAW با یک پلاگین داخلی Reverb ارائه می شوند و کاربر می تواند به آسانی از آن بهره ببرد.

برای تنظیم ریورب در DAW خود به این صورت عمل کنید:

1. برای اجرای موازی افکت ریورب ، یک کانال ارسال و بازگشت AUX جدید ایجاد کنید. این کار به شما کمک می کند سیگنال افکت خود را بدون تغییر سطح صدای اصلی ترکیب کنید.
2. ریورب را بر کانال بازگشتی AUX قرار دهید و کنترل میکس آن را روی 100% تنظیم کنید.
3. منابع اصلی را با نهایت سطح صدا به کانال Reverb ارسال کنید.
4. پارامتر های افکت ریورب دستگاه را تغییر دهید تا صدای مورد نظرتان تولید شود.

جمع بندی

در مطلب بالا سعی کردیم به این سوال که Reverb چیست و چگونه استفاده می شود، پاسخ جامعی بدهیم. همان طور که می دانید در موسیقی بهترین راه یادگیری، تجربه است؛ بنابراین پیشنهاد می کنیم بدون هیچ نگرانی چندین بار از افکت ریورب در میکس های خود استفاده کنید تا در نهایت بهترین روش ترکیب آن را یاد بگیرید. البته بهتر است قبل از شروع، نکات مبتدی و اولیه این کار را بیاموزید.