انولوپ چیست ؟ | مفهوم Envelope ADSR به زبان ساده

حتما ناب هایی با حروف ADSR را در بخش Envelope روی سینتی سایزر ها دیده اید؛ اما آیا می دانید چه طور از آن ها استفاده می شود  و یا چطور می توانید با آن ها صدایتان را کاملا کنترل کنید؟ انولوپ ها در بعضی مواقع شامل پارامتر های دیگری از جمله فیلتر فرکانس و یا گام هستند. این ناب‌ ها انولوپ (Envelope) را کنترل می کنند. انولوپ، تغییرات شکل موج در طول زمان است؛ اما برای این که دقیق تر به جواب این سوال برسید که انولوپ چیست ، با ما همراه باشید.

Envelope ADSR چیست؟

در پاسخ به این سوال که انولوپ چیست باید گفت که یک Envelope ADSR یکی از کلیدی ترین المان‌ های شکل دادن به صدا از طریق سمپلر ‌ها و سینتی سایزر‌ ها است.  ADSR مخفف کلمات Attack به معنی حمله، Decay به معنی زوال، Sustain به معنی پایداری و Release به معنی انتشار است و Envelope نیز به معنی جور کردن یا چگونگی تکثیر المان ‌های نصبی صدا است. همه‌ این چهار اصطلاح به نوع مختلفی از مدولاسیون صدا اشاره دارند، و اغلب به شکل تغییر دامنه و تغییر زمان این تغییرات را بر روی صدا ایجاد می کنند. به طور کلی انولوپ ADSR تعیین می کند که با چه سرعتی (attack) آن صدا به حداکثر ولوم برسد، (decay) تعیین می کند که چقدر طول بکشد تا صدا بعد از پیک اولیه به سطح پایدار برسد، (sustain) مخالف دیگر پارامتر ها به جای مدت زمان صدا مشخص کننده‌ حجم صدا است و (release) مدت زمانی است که طول می کشد تا صدا بعد از این که کلید رها می شود از سطح پایدار به حالت سکوت به صورت تدریجی محو شود و اغلب اوقات ممکن است خیلی کوتاه باشد. مثالی که در آن انتشار صدا کوتاه تر باشد می تواند یک ساز کوبه ای باشد، مانند ساز گلوکنشپیل، یا یک پیانو با پدال ساستین فشرده شده.

چه نیازی به انولوپ ها است؟

حالا که می دانید انولوپ چیست ، شاید این سوال برای شما ایجاد شود که چرا سمپلر ها و سینتی سایزر ها برای کار کردن نیاز به پیاده سازی انولوپ های ADSR دارند؟ با وجود این که انولوپ ADSR می تواند برای برنامه‌ های کاربردی مختلفی مورد استفاده قرار گیرد، یکی از مهم ترین ماژول ‌هایی است که در یک سینت یا سمپلر به شما اجازه‌ شبیه سازی "زنگ صدا" را می دهد و به عنوان "شخصیت یا کیفیت صدای موسیقیایی یا آوا از گام و شدت آن متمایز می‌باشد."  برخی از ساز های الکترونیکی اجازه تغییر انولوپ ‌های ADSR را به کاربران می دهند، این نتیجه رفتار متقابل در مقایسه با یک انولوپ طبیعی است.

زنگ صدا

"Timbre"یا همان زنگ صدا در اصل چیزی است که به ما اجازه می‌ دهد تا صدای یک ساز را از دیگری تشخیص بدهیم، حتی اگر آن ها به صورت همزمان در حال پخش یک نت یکسان در یک دامنه یا سطح صدای یکسان باشند، مانند نواخته شدن یک نت یکسان در پیانو و ویولن به صورت همزمان و با یک حجم صدااما کاملا با لحن‌ های متفاوت و قابل تشخیص از هم؛ ADSR هم در سینتی سایزر بخشی است که به این زنگ صدا شکل می ‌دهد اما به طور کامل زنگ یک ساز فیزیکی را ایفا نمی کند. در واقع ADSR یک لازمه جهت رسیدن به چیزی است که صدای شما شبیه به یک صدای ساز واقعی به نظر برسد.

Attack

 Attackمدت زمانی است که بعد از رها سازی/نواختن نت طول می کشد تا سیگنال به حداکثری ترین نقطه‌ سطح برسد. اغلب اوقات Attack صدا خیلی سریع است که فورا پس از نواختن نت صدا را می ‌شنوید. مهم است به این نکته توجه داشته باشید که ADSR همیشه برای پارامتر‌ های حجم و زمان انولوپ صدا به کار نمی ‌رود و می ‌تواند به عنوان پارامتر های Attack و  Release  یک کمپرسور هم عمل کند.

Decay

Decay هم مانند Attack پارامتری است که طول مدت زمان را تایین می‌ کند؛ اما به جای استفاده از نسبیت زمان برای بالا آوردن سطح صدا، Decay نشان دهنده‌ زمانی است که پس از رسیدن به اوج ابتدایی فاز Attack طول می ‌کشد تا صدا به مرحله پایداری یعنی Sustain برسد.

Sustain

 Sustainدر ADSR تنها فاکتوری است که به زمان وابسته نیست و نشان دهنده‌ دامنه است. Sustain یک سطح از دامنه‌ ای است که باقی مانده‌ سیگنال را تا زمانی که نمودار صدا / سینت/ سمپل در حال حرکت باشد، تعیین می ‌کند و در ارتباط آن با صفحه کلید می‌ توان گفت که طول زمان Sustain بستگی به این دارد که شما چقدر یک کلید را پایین نگه دارید.

Release

Release هم در کنار Attack و Decay نشان دهنده‌ تغییرات در طول زمان است.  فاز release زمانی آغاز می ‌شود که رها سازی یک نت یا سمپل خاص متوقف می‌ شود (برای مثال انگشت خود را از روی کلید بر می ‌دارید) و آن جا پارامتر release تعیین می کند که چقدر طول بکشد تا صدا از سطح پایدار "Sustain" به صورت کامل محو شود و به صفر برسد. شما می ‌توانید برای درک بهتر این پارامتر را به عنوان نقطه مقابل Attack در نظر بگیرید.

بهترین راه برای شناخت این مقادیر

پس A، D و R هر سه تعیین کننده‌ مقادیر زمانی هستند. در حالی که S  مشخص کننده‌ مقدار سطح صدا است. از ADSR تنها برای آمپلیتود (دامنه/حجم صدا) استفاده نمی ‌شود و در بسیاری از سینت ‌ها برای فیلتر هم کاربرد دارد. بهترین راه برای شناختن بهتر این مقادیر استفاده و بازی کردن با آن ها است. می ‌توانید هر بار یکی از آن ها را مورد آزمایش قرار دهید تا بیشتر با آن ها آشنا شوید. توجه داشته باشید که این پارامتر ها در صدا های مختلف تاثیراتی شبیه به هم را ایجاد می‌ کنند و از الگوی خاص خود پیروی می‌ کنند. در صورتی که برای آزمایش آن ها به سینت سایزر دسترسی ندارید می توانید آن ها را روی نرم‌ افزار های وی ‌اس ‌تی آزمایش کنید.

جمع بندی

برای جواب دادن به این سوال که انولوپ چیست ، می توان گفت انولوپ نوعی مکانیسم کنترل است که معمولا در سینت ها و سمپلر ها مورد استفاده قرار می گیرد. ADSR در واقع مخفف چهار مرحله مدولاسیون است: attack،decay ، sustain و release. در این مقاله تلاش کریدم تا بهخ زبان توضیح دهیم که انولوپ چیست و چه کاربردی دارد و به صورت خلاصه هر یک از این چهار مرحله را بررسی کنیم.